Hầu đồng là một cụm từ mà khá quen thuộc trong tín ngưỡng văn hóa người Việt Nam. Đây được xem là một nghi lễ nghệ thuật trình diễn tổng hợp với lời ca và điệu múa. Tuy nhiên hiện nay hình thức hầu đồng đã bị biến tướng và trở thành hoạt động tâm linh không đúng đắn. Vậy bạn đã hiểu chính xác về hầu đồng là gì hay hầu đồng để làm gì? Hãy cùng santafetrailco.com tìm hiểu qua bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé!
I. Hầu đồng là gì?
Hầu đồng là một tín ngưỡng trong văn hóa dân gian, được hiểu đơn giản là lễ giao tiếp với thần linh thông qua ông đồng, bà đồng. Người xưa tin rằng vị thần linh có thể nhập thể linh hồn vào thân xác các ông đồng, bà đồng trong trạng thái tâm linh thăng hoa để phán truyền, diệt trừ tà ma, ban phúc ban lộc cho con nhang, đệ tử.
Và khi thần đã nhập vào người, thì hầu đồng sẽ không còn là bản thân mình mà sẽ biến thành vị thần nhảy múa với nền nhạc chầu văn. Và chỉ phục vụ cho buổi lễ lên đồng thì tiếng nhạc cũng giúp quá trình lên đồng trở nên nhanh hơn.
Nhiều bạn nhầm lẫn rằng hầu đồng là nghi lễ của phật giáo tuy nhiên hoàn toàn sai đây là nghi nghễ thờ cúng các thánh mẫu. Các vị thánh được hầu bao gồm Mẫu Tam phủ, Đức Thánh Trần và Tứ phủ.
Cụ thể, Mẫu Thượng Thiên tượng trưng cho Đức mẹ trời, Mẫu Thượng Ngàn là mẹ trông coi núi rừng, Mẫu Thoải là mẹ sông nước. Sau đó, người ta đã thêm mẫu Địa, người cai quản đất đai. Kể từ đó, đã có Tứ phủ như bây giờ.
Loại tín ngưỡng này xuất phát từ cuộc sống làm nông, khổ cực của nhân dân ta, thờ cúng các vị thần cầu cho mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no hạnh phúc.
Sau này, khi văn hóa Trung Hoa du nhập vào nước ta, người Việt đã thờ các vị ngọc đế thần thánh là Thổ công và Hà Bá.
II. Ý nghĩa của hầu đồng
Vậy hầu đồng để làm gì? Hầu đồng có ý nghĩa gì?
- Hầu đồng là chìa khóa mở ra cánh cửa tìm kiếm chiếc gương hoàn hảo. Ai cũng mắc sai lầm trong cuộc sống, nhưng họ không nhận ra điều đó. Chỉ những người tin vào tôn giáo mới mắc ít sai lầm hơn.
- Tôn giáo giống như một tấm gương, và chúng ta cần tấm gương đó để phản chiếu chúng ta.
- Tóm lại, làm người sống có nơi gửi thác, nơi về, cần có gương để nhớ, nơi gửi tâm hồn, nơi nương tựa tinh thần mới hoàn thiện mình.
- Cho nên, nếu có nhân quả thì trước tiên chúng ta phải hiểu rằng mình vào đạo là để học chứ không phải để trì thánh hay cầu thần thông.
- Vì vậy hầu đồng là một cuộc hành trình tâm linh vào chính mình, không chỉ có nghĩa là một màn trình diễn, mà chuyển hóa tâm thức của một người từ một cuộc sống vô minh, từ một cuộc sống không biết thiện và ác, trở thành trí tuệ, thánh thiện. Bạn có thể chuyển hóa cuộc sống hàng ngày của mình để mang lại hạnh phúc cho chính mình, những người xung quanh, cho thân, cho tâm, cho sự bình an và tĩnh lặng.
III. Ai có thể hầu đồng?
Hầu hết những người hầu buộc phải làm như vậy do hoàn cảnh riêng, di truyền gia đình hoặc bản tính có căn đồng.
Những người có “gốc” mà không cúng thánh thì thường ốm đau bệnh tật, thuốc thang vô phương cứu chữa, làm ăn thường thất bại, thua lỗ… Đây được hiểu là “cơ đày” hay bị Thánh đày ải.
Điều này có nghĩa là con người sẽ bị Chúa Thánh Thần trục xuất. Sau khi xuất đồng, sức khỏe thường được phục hồi và làm ăn phát đạt.
Một khi được Thánh “bắt lính”, tức là trình đồng rồi thì hàng năm, tuỳ theo lịch tiết, đặc biệt là vào dịp “tháng tám giỗ cha, tháng ba giỗ mẹ”, các Cô đồng (Bà đồng), Cậu đồng (Ông đồng) thường phải tổ chức làm lễ Lên đồng.
IV. Biến tướng của hầu đồng hiện nay
Tại mỗi địa điểm, hầu đồng có những hình thức khác nhau tùy thuộc vào phong tục. Tuy nhiên, các buổi lên đồng bao gồm thay quần áo, thắp hương, thờ phượng, giáng sinh, khiêu vũ, hầu đồng, nghe văn chầu và kết thúc khi Thánh thăng.
Và thời gian gần đây thì những buổi lên đồng thừng thay đổi theo hướng tiêu cực. Nhiều buổi hầu đồng đã được tổ chức với chi phí từ trăm triệu đến hàng tỷ đồng.
Vì hướng đến tiền bạc, Hầu đồng bỗng mất đi nét đẹp văn hóa độc đáo. Đáng lo ngại hơn nữa là hình thức này đã trở thành một nghề và trở thành một dịch vụ mê tín dị đoan.
Những người hầu đồng lợi dụng chuyện việc nhập thần thánh để bói toán nhằm kiềm tiền từ người tham dự. Chính việc này để khiến hình thức này thành mê tín dị đoan.
Trên đây là một số thông tin cơ bản về hầu đồng là gì. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích với các bạn khi tìm hiểu về nghi lễ hầu đồng phổ biến trong văn hóa người Việt. Cảm ơn đã đón đọc!
