Món ăn truyền thống của người Ê-đê là sự kết tinh giữa thực phẩm tươi sống với các loại thảo mộc, gia vị của núi rừng Tây Nguyên. Mỗi món ăn là sự tổng hòa của các hương vị cay, đắng và chua. Tham khảo ngay bài viết dưới đây của santafetrailco.com để biết được một số món ăn nổi tiếng của người Ê-đê nhé.
I. Top món ăn truyền thống của người Ê-đê
1. Canh cà đắng
Nhắc đến những món ăn nổi tiếng của người Ê-đê chắc chắn không thể bỏ qua canh cà đắng. Nguyên liệu chính của món này chính là cà đắng – một loại cà mọc dại trên nương, rẫy của người Ê-đê.
Cà đắng sẽ được kho cùng với đầu cá trích phơi khô cùng với các loại gia vị, rau rừng. Khi chế biến, cá sẽ được giã nát rồi thêm hành, tỏi, sau đó cho nước vào đun sôi. Tiếp đến sẽ cho thêm cà đằng, các loại rau rừng và nước vo gạo để tạo độ sệt cho canh.
Món ăn này thường được ăn kèm với cơm trắng, vị đắng và hăng của cà sẽ khiến món ăn trở nên hấp dẫn hơn.
2. Món đu đủ giã chua cay
Đủ đủ giã chua cay là món ăn khá đơn giản với nguyên liệu dễ tìm. Thế nhưng đây lại là món ăn truyền thống của ngời Ê-đê rất nổi tiếng. Từ những nguyên liệu có sẵn trong vườn nhà, người Ê-đê đã chế biến thành món ăn hấp dẫn, độc lạ.
Món ăn này tương tự như món gỏi. Ngoài nguyên liệu chính là đủ đủ vừa chớm chín thì còn có canh, muối kiến vàng, rau thơm, lá giang, lá chanh, muối ớt, lá é…
Đủ đủ được gọt sạch vỏ sau đó thái thành sợi mỏng rồi đem ngâm với nước muối pha loãng. Ớt xanh được giã nhuyễn cùng với muối ớt, bột ngọt và các loại rau thơm. Để tạo hương vị chua cho món ăn, người Ê-đê sẽ thâm chanh danh, cóc, lá é vào giã cùng với muối ớt. Cuối cùng là trộn đều đu đủ đã thái sợi vào cối và giã nhẹ để tất cả nguyên liệu trộn đều với nhau.
3. Canh chua kiến vàng
Đúng như tên gọi, nguyên liệu chính của món ăn này chính là kiến vàng kết hợp với cua, cá, ngò gai, các loại gia vị…
Cách nấu canh chua kiến vàng cũng rất đơn giản, chỉ cần đun sôi nước sau đó thả các loại nguyên liệu như củ nén, cua, cá, tôm… nấu trong khoảng vài phút. Tiếp đến là thêm kiếm vàng, hoa djam tang vào. Hương vị chua thanh của món ăn rất phù hợp cho những ngày thời tiết oi nóng.
4. Vếch bò – Món ăn truyền thống của người Ê-đê
Vếch chính là phần đầu ruột non của các loại động vật ăn cỏ như bò, trâu, dê, thỏ, nai…
Đây là món ăn đặc sản của người Ê-đê. Vào những hội quan trọng, các gia đình giàu có người Ê-đê sẽ mổ thịt trâu, bò để thiết đãi dân làng và cúng bái thần linh. Khi đó, họ sẽ chế biến vếch thành những món ăn dành riêng cho người quan trọng trong lễ cúng hoặc người có vai vế trong làng.
Công đoạn lấy vếch phải được tiến hành nhanh, không gây xáo trộn các thành phần bên trọng. Đoạn ruột non này sẽ được chần qua nước sôi rồi đem nấu cùng các loại gia vị đặc biệt như củ nén, hạt cây rừng, sả, riềng…
5. Lá mì xào
Đây không chỉ là món ăn quen thuộc của người Ê-đê mà còn là đặc sản của vùng núi rừng Tây Nguyên được nhiều thực khách yêu thích.
Là mì mà người sử dụng trong món ăn này là lá mì ta, loại còn đỏ và mỏng thường được hái từ sáng sớm. Lá mì xào không có thể thêm chút gia vị hoặc kết hợp với cá khô, hoa đu đủ đực để tăng thêm hương vị hấp dẫn.
6. Canh bột lá yao
Canh bột là yao là món ăn truyền thống của người Ê-đê vào ngày Tết. Món ăn có nhiều nguyên liệu, gia vị kết hợp với nhau như thịt, xương lợn, phần đầu ruột non bò, cà đắng phơi khô, gạo, đu đủ xanh và lá yao, muối, ớt, củ nén.
Gạo sẽ được ngâm để ráo, sau đó giã chung với lá yao đến khi mịn như bột. Thịt và xương được ướp với các loại gia vị, các nguyên liệu khác thì được chế biến sẵn. Khi nấu, cho phần bột gạo đã giã được mịn với lá yao vào nồi rồi nêm nếm các gia vị. Món canh này có vị đắng nhẹ của các loại rau rừng, vị cay của ớt và vị béo của thịt.
Được biết, vào sáng mùng 1 Tết, người Ê-đê sẽ ăn món cánh lá yeo cùng với các món ăn khác như cà đắng giã muối, xôi nếp, heo nướng trộn bột gạo rang…
7. Măng nướng xào lòng bò
Đây là món ăn khá nổi tiếng của người Ê-đê tại Đắk Lắk. Măng nướng xào lòng bò là sự tổng hòa của vị đắng lòng bò, vị cay của ớt và vị ngọt của măng rừng.
Măng rừng sẽ được đem nướng trên lửa, sau đó rửa sạch và thái thành những lát mỏng rồi xào chung với lòng bò, phổi bò cùng với củ nén, ớt và nhiều loại gia vị khác.
8. Dế cơm rang muối
Dế cơm rang muối cũng là món ăn đặc sản của người Ê-đê. Dế sẽ được làm sạch, loại bỏ chân sau đó đem rang cho đến khi có màu vàng. Tiếp đến sẽ đem dế cùng với muối, hành lá, gừng, hẹ giã nhuyễn để có được một hỗn hợp đặc biệt.
Món ăn này thường được ăn kèm với cơm nóng hoặc dùng để chấm.
9. Lẩu lá rừng
Lẩu lá rừng là món ăn truyền thống của người Ê-đê được liệt vào hàng đặc sản bởi hương vị của món ăn này. Trước đây, lẩu lá rừng đã cứu sống đồng bào dân tộc Ê-đê trong những năm tháng mất mùa, đói kém.
Ngày nay, lẩu lá rừng chỉ được dùng để tiếp đãi khách hoặc trong những dịp lễ Tết đặc biệt bởi vì nguyên liệu món ăn đang hiếm dần. Các loại rau được sử dụng trong món ăn này rất đa dạng, chủ yếu được hái từ trong rừng sau đó đem về rửa sạch và nấu cùng với thịt lợn và các loại gia vị đặc trưng.
Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được vị đắng, bùi của các loại lá rừng, vị ngọt của thịt lợn cùng với vị nồng của các loại gia vị.
II. Kết luận
Trên đây là những món ăn truyền thống của người Ê-đê mà chúng tôi muốn giới thiệu đến các bạn. Nếu có dịp đến Tây Nguyên du lịch, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức những món ăn này. Đừng quên theo dõi chuyên mục ẩm thực của chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin về món ăn các vùng miền, dân tộc khác nhé.
