Xông đất là một trong những phong tục diễn ra vào đầu năm mới của người Việt. Tục lệ xông đất này mang rất nhiều ý nghĩa đối với gia chủ nhưng không phải ai cũng hiểu rõ. Bài viết dưới đây sẽ cho bạn hiểu thêm về xông đất là gì và những điều cần lưu ý khi chọn người xông đất đầu năm.
I. Xông đất là gì?
Xông đất hay còn được gọi với cái tên là xông nhà, đạp đất, đập đất là một tục lệ diễn ra vào ngày mùng 1 tháng 1 tức là ngày đầu năm mới. Phong tục này có tuổi thọ rất lâu đời và được truyền lại cho đến đời nay.
Theo quan niệm của người Việt thì xông đất nói một cách dễ hiểu thì chính là người đầu tiên bước chân vào nhà chúc tết ngày đầu năm sẽ gọi là người xông đất.
II. Ý nghĩa của việc xông đất đầu năm
Người xông đất đầu năm thường sẽ được các gia đình lựa chọn là người hợp tuổi với người chủ trong gia đình. Việc này mang ý nghĩa cầu mong một năm mới gặp được nhiều may mắn và tài lộc đến với gia đình. Chính vì vậy mà việc chọn người xông đất được rất nhiều gia đình coi trọng.
III. Cách chọn người xông đất để mang lại vận may cho gia chủ
1. Người trong gia đình có tự mình xông đất được hay không?
Đây là một câu hỏi được khá nhiều người quan tâm. Theo nhiều quan niệm thì việc người trong gia đình cũng có thể tự xông đất cho gia đình của mình. Người được chọn để xông đất cũng cần phải hợp tuổi với người chủ gia đình, người này sẽ ra khỏi nhà trước khi giao thừa và sau đó trở về nhà mang theo cành lộc xuân để xông nhà.
2. Đối tượng xông đất đầu năm mang lại nhiều may mắn, tốt lành
Theo người xưa truyền lại thì việc xông đất đầu năm nên chọn những đối tượng như sau để gặp nhiều may mắn, tốt lành cho năm mới.
- Người làm quan, có học: Đây là những người có tài đức sẽ đem đến vận may cho gia chủ.
- Người có bản tính lương thiện, ôn hòa, gia đình hòa thuận, đủ đầy.
- Trẻ em: Nhiều gia đình lựa chọn trẻ em để xông đất vì cho rằng đứa trẻ là biểu trưng của hỉ sự và an yên.
3. Chọn người xông đất đầu năm hợp tuổi
Khi chọn người đến xông đất thì bạn cần phải chọn những người có trong vòng tròn tam hợp và tránh những người có tuổi thuộc tứ đại hành xung với người chủ gia đình.
Cụ thể, xét theo mệnh thì gia chủ sẽ chọn người xông đất có ngũ hành, địa chi, thiên can phù hợp với mệnh của mình như:
- Gia chủ mệnh Kim hợp với người mệnh Kim, Thủy, Thổ.
- Gia chủ mệnh Mộc hợp với người mệnh Mộc, Thủy, Hỏa.
- Gia chủ mệnh Thủy hợp người mang mệnh Thủy, Kim, Mộc.
- Gia chủ mệnh Hỏa hợp người mang mệnh Hỏa, Mộc, Thổ.
- Gia chủ mệnh Thổ hợp người mang mệnh Thổ, Hỏa, Kim.
Căn cứ vào mệnh thì người chủ gia đình sẽ lựa chọn ra người có tuổi hợp với tuổi của mình và nhờ họ đến xông đất vào đầu năm mới.
5. Người xông đất nên mang theo gì và làm gì?
Khi đến xông đất cho gia chủ thì người xông đất nên có lì xì đỏ để phát đi sự may mắn cho gia đình mình đến. Ngoài ra, họ cũng có thể mang những món quà như câu đối, bức tranh, thư pháp hay những vật phong thủy hợp với gia chủ để tặng họ mong nhiều điều tốt lành sẽ đến.
Bên cạnh việc tặng quà thì người xông đất sẽ có những lời chúc đến gia đình mình đến và cùng họ trò chuyện vui vẻ. Theo nhiều quan niệm thì đến xông đất mang theo trẻ con hay mang theo vợ cũng sẽ mang lại thêm nhiều tốt lành cho gia chủ.
IV. Những điều cần tránh khi xông đất đầu năm
Khi thực hiện xông đất đầu năm thì các gia đình cần phải tránh những điều sau đây để việc xông đất diễn ra thuận lợi cũng như nhận được nhiều may mắn, tài lộc.
- Không nên để phụ nữ xông đất đầu năm bởi nhiều quan niệm thì phụ nữ mang tính âm nên không tốt với việc xông đất.
- Phụ nữ đến tháng hoặc đang mang thai hay góa chồng đều không được xông đất.
- Người có tuổi xung khắc với gia chủ thì không nên xông đất đầu năm.
- Hai vợ chồng cùng đến xông đất, chúc tết thì người chồng sẽ phải là người bước vào trước.
- Những người trong gia đình đang có tang chưa hết khó thì không được xông đất.
- Những người có phẩm chất không tốt, đang vướng vào tranh chấp, kiện tụng thì không được để họ xông đất.
- Không nên đi thuê người đến xông đất đầu năm.
- Trang phục của người xông đất kiêng mặc đồ trắng hoặc đen.
- Khi trò chuyện sau khi xông đất chỉ được nói chuyện vui, tránh nhắc đến chuyện cũ hay chuyện buồn.
Việc xông nhà ngày nay thực chất không còn được quá quan trọng hóa và kĩ càng như xưa vì khá nhiều người cho rằng việc người khác đến nhà chúc tết đã là việc hoan hỉ đầu năm cho nên không cần quá câu nệ.
Tuy vậy thì nhiều gia đình vẫn giữ quan niệm có thờ có thiêng có kiêng có lành nên vẫn rất quan trọng và lựa chọn một người phù hợp để xông đất đầu năm mang lại sự an tâm cũng như tốt lành cho cả gia đình.
Dẫu là quan niệm nào đi nữa cũng đều không sai, miễn là mỗi gia đình đều cảm thấy thoải mái và vui vẻ.
