Cúng giao thừa là một trong những phong tục của người Việt Nam được lưu truyền bao đời nay. Vậy lễ cúng giao thừa cần những gì và khi cúng giao thừa sẽ phải lưu ý những gì? Tất cả sẽ được trả lời đầy đủ và chi tiết trong bài viết dưới đây của santafetrailco.
I. Ý nghĩa của lễ cúng giao thừa
Lễ cúng giao thừa nói một cách dễ hiểu là lễ dâng hương vào thời khắc chuyển giao giữa năm cũ sang năm mới tối ngày 30 tháng 12 (theo lịch âm). Lễ cúng này mang những ý nghĩa như sau:
- Trừ khử ma quỷ và loại bỏ những điều xấu trong năm cũ để đón thêm nhiều điều tốt lành trong năm mới.
- Lễ cúng giao thừa còn mang ý nghĩa mời ông bà tổ tiên cùng ăn tết với gia chủ, sum vầy bên con cháu.
- Theo một số quan niệm thì thời khắc chuyển giao sẽ là lúc vị thần cai quản cũ rời đi và đón một vị thần mới đến và lễ cúng này bày tỏ sự thành kính đối với các vị thần.
II. Lễ cúng giao thừa cần chuẩn bị những gì?
1. Cúng giao thừa trong nhà
Cúng giao thừa trong nhà sẽ thực hiện tại bàn thờ gia tiên, các lễ vật cần chuẩn bị sẽ là:
- Trái cây (mâm ngũ quả)
- Bánh, kẹo, mứt
- Trầu cau
- Hoa tươi
- Đèn
- Nến
- Vàng mã
- Trà
- Rượu
- Nước
- Thuốc
Ngoài ra khi cúng giao thừa tùy vào mỗi vùng miền mà lễ mặn có sự khác nhau. Tại một số địa phương sẽ cúng các lễ vật như:
- Xôi
- Bánh chưng, bánh tét
- Gà trống luộc
- Bánh trôi bánh nước
- Chè trôi nước
- Chè đậu
- Mân cơm cúng
2. Cúng giao thừa ngoài trời
Tùy vào mỗi gia đình mà lễ cúng giao thừa còn được thực hiện cả ở ngoài trời. Đối với lễ cúng giao thừa ngoài trời thì tùy vào mỗi vùng miền, nhưng về cơ bản bạn cần phải chuẩn bị những lễ vật như sau:
- Trái cây tươi (mâm ngũ quả)
- Bánh, kẹo, mứt
- Hoa tươi
- Đèn dầu hoặc nến
- Một bát muối và một bát gạo
- 5 chén trà
- vàng mã
3. Cúng giao thừa trong bếp
Ngoài hai mâm cúng như trên thì tại một số gia đình sẽ còn cúng giao thừa ở trong bếp với mục đích thỉnh cầu thần bếp phù hộ cho gia chủ năm mới được ấm no. Mâm cúng giao thừa trong bếp thường khá đơn giản gồm có:
- Mâm ngũ quả
- Gạo
- Muối
III. Thực hiện nghi thức cúng giao thừa
1. Các bước tiến hành nghi thức cúng giao thừa
Theo phong tục của người Việt Nam thì nghi thức cúng giao thừa sẽ được thực hiện như sau:
- Gia chủ chuẩn bị đầy đủ các lễ vật đầy đủ trước giờ giao thừa
- Vào đúng thời điểm chuyển giao năm cũ sang năm mới người chủ gia đình sẽ tiến hành thắp đèn, nến, rót trà, rượu và thắp hương khấn vái.
- Sau khi thắp hương đến khi hết hương thì gia chủ có thể xin lộc xôi gà hay mâm cơm cúng để cùng gia đình hưởng lộc của tổ tiên.
2. Văn khấn lễ cúng giao thừa
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Nam mô Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật Nam mô Đông Phương Giáo Chủ Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật Nam mô Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh Nay phút giao thừa năm cũ Canh Tý với năm Tân Sửu. Chúng con là :…sinh năm: …, hành canh: …tuổi, ngụ tại số nhà …, ấp/khu phố …, xã/phường…, quận/huyện/thành phố …, tỉnh/thành phố … Phút giao thừa vừa điểm, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm, tu biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật- Thánh, dâng hiến tôn Thần, tiến cúng Tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh. Chúng con kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ Thần, Phúc đức chính Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần, các ngài bản gia Táo phủ Thần quân và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật. Con lại kính mời các cụ tiên linh, Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc đệ huynh, Cô di tỷ muội, nội ngoại gia tộc, chư vị hương linh, cúi xin giáng phó linh sàng thụ hưởng lễ vật. Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật. Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự cát tường, bốn mùa được bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng. Tâm thành cầu nguyện, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám. Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy). |
IV. Những lưu ý cần phải biết về lễ cúng giao thừa
Khi thực hiện lễ cúng giao thừa thì các gia đình cần phải lưu ý những điểm như sau:
- Thực hiện lễ cúng ngoài trời trước rồi mới thực hiện lễ cúng trong nhà.
- Hoa và trái cây phải sử dụng loại tươi vì lễ vật này sẽ được bày trong vài ngày tết. Cấm kị với việc sử dụng hoa quả giả bằng nhựa.
- Lễ vật cúng nên chuẩn bị tươm tất và cũng phải tùy thuộc vào phong tục của mỗi vùng miền.
- Thời điểm chuyển sang năm mới những thành viên gia đình không nên to tiếng, cãi vã hay bất hòa, làm đổ vỡ đồ vật.
- Theo nhiều quan niệm thì đêm giao thừa không nên soi gương vì có thể sẽ nhìn thấy ma quỷ và gặp phải những điều không may mắn cả năm
Lễ cúng giao thừa là một trong những lễ rất quan trọng đối với người Việt, biết về lễ cúng thì việc chuẩn bị cũng sẽ trở nên đơn giản và tươm tất hơn bao giờ hết.